Als pre-master student bestuurskunde (aan de Erasmus Universiteit Rotterdam) krijg ik een grote variatie aan vakken. Zo komt tijdens dit blok de micro en macro economie aan de orde. Vooral dat laatste vind ik bijzonder interessant. Het gaat dan vooral over de economie in Nederland en de overheidsfinanciën.

Als fervent RTLZ kijker en fanatiek volger van de (lokale) politiek is veel logisch in dit vak. Economie is eigenlijk heel simpel: als er veel werkgelegenheid is, wordt er veel uitgegeven. Dat verhoogt de productie en leidt weer tot meer werkgelegenheid. Wanneer er een lage werkeloosheid is, geeft de overheid ook minder uit aan uitkeringen en krijgt deze meer belastinggeld binnen. Het tegenovergestelde geldt ook. Bij een hoge werkeloosheid worden de consumentenuitgaven lager, de uitkeringen hoger et cetera.

Er is, volgens mijn theorieboek, in de geschiedenis verschillend gereageerd op deze zogenoemde conjunctuur. In eerste instantie greep de overheid niet in, later ontstond een stroming die juist wilde dat de overheid ging reageren op een neergang in de economie. Bij een lage conjunctuur moest de overheid extra gaan uitgeven, bovenop de al gestegen sociale lasten.

Inmiddels blijkt een grote groep economen terug te komen op die visie. Want het is onduidelijk of grotere uitgaven van de overheid het tij kunnen doen keren. Bovendien blijft de overheid, en daarmee de belastingbetaler, na een crisis vaak zitten met een enorme schuld. De verhoogde uitgaven en gemaakte kosten blijken ook na een crisis nog maar moeilijk gedekt te kunnen worden, daarnaast is er vaak niet de discipline de kosten weer naar beneden bij te stellen als het economisch beter gaat.

Als VVD’er ben ik er trots op dat dit nieuwe inzicht vaak wordt toegeschreven aan de liberalen. Natuurlijk staat het niet letterlijk in het boek maar wanneer ik lees over ‘partijen die zich inzetten voor een sluitende begroting’ weet ik gewoon dat ze het over onze partij hebben. Tijdens discussies in de werkgroepen is het ook inmiddels bekend dat ik mijn standpunt klaar heb. Of het nou over het stimuleren van de economie gaat door de overheid in tijden van crisis, of het verhogen van de belasting op kapitaal (naar aanleiding van het boek van Piketty), mijn medestudenten herkennen altijd de VVD signatuur in mijn argumentatie.

In Hilversum lukt het, dankzij onze volksvertegenwoordigers in de raad (en sinds de VVD in het college zit), al een aantal jaren weer de begroting sluitend te krijgen. We hebben hiervoor hard moeten snijden in de uitgaven van de gemeente. Maar hierdoor kan in Hilversum, zo werd deze week bekend, de stijging van de OZB tot ver onder het landelijk gemiddelde worden gehouden. Ook voorkomen we op deze manier dat Hilversum in de toekomst gebukt gaat onder torenhoge rentelasten.

Mijn theorieboek kortom: een feest der herkenning. Een trotste VVD’er, een trotse Hilversummer.

Gerard Ekelmans