In de gemeenteraad van 11 december 2019 lag een plan voor -geschreven door de Regio/GAD en geagendeerd door het college- waarin betoogd werd dat het ophalen van PMD-afval verklaard moest worden tot een ‘activiteit die plaatsvindt in het algemeen economisch belang’. Als VVD waren we hier niet voor, graag legt woordvoerder Hidde Fennema uit waarom. Lees verder…
Iets tot ‘activiteit van algemeen belang’ verklaren houdt in dat je als overheid zo’n taak zelf mag uitvoeren en hierbij geen marktconforme tarieven hoeft te rekenen. Als VVD vinden we dat een draconisch middel en de ‘kwaal’ moet dat waard zijn.
Het kan soms een legitiem middel zijn om iets vlot te trekken dat niet door de markt wordt opgepakt. Het nadeel van deze maatregel is echter dat je iedere vorm van marktwerking in de kiem smoort. De overheid kan immers per definitie zaken goedkoper aanbieden dan een marktpartij dat zou kunnen.
Het doel van dit voorstel was om het bewustzijn van schoolgaande kinderen omtrent het belang van het scheiden van afval te vergroten, door middel van een educatief programma. Deze zou dan door de GAD worden aangeboden, tegelijk met het gescheiden ophalen van het plastic afval.
Als Hilversumse VVD vinden we het waardevol om scholen (die dat willen, geen moreel vingertje) in de gelegenheid te stellen om een educatief programma over afvalscheiden aan te bieden. Het is belangrijk dat leerlingen naast thuis ook op school er op gewezen worden dat het verstandig is afval te scheiden. De VVD steunt alleen het ‘middel’ in dit voorstel, en dan vooral het verklaren dat PMD ophalen bij scholen een taak is van algemeen economisch belang, niet.
Daar hebben we een aantal redenen voor:
1. Volgens het voorstel is het belangrijkste argument om dit besluit te onderbouwen dat er sprake zou zijn van ‘marktfalen’. Het college -of eigenlijk de GAD- stelt dat de markt faalt en daarmee bedoelen ze dat er op dit moment geen partijen zijn die deze klus kunnen en/of willen doen. Een kleine belronde leerde ons: dit is compleet en totaal onjuist. Er zijn op dit moment namelijk in Hilversum al 3 commerciële partijen die dit doen. En ze willen ook nog eens meedenken over de kosten. Er zijn al scholen die met deze partijen afspraken hebben gemaakt en die dus hun PMD afval gescheiden inzamelen en aanbieden. Dat is dus geen marktfalen, en daarmee is het belangrijkste argument weg.
2. Er zijn educatieve programma’s over afval en afvalscheiden beschikbaar, en er is zelfs bekostiging mogelijk. Daarvoor is het niet nodig om het afvalophalen tot activiteit van algemeen belang te verklaren, met alle gevolgen voor de ondernemers en hun werknemers die in deze branche werkzaam zijn.
3. De GAD geeft in het voorstel aan het PMD-afval van scholen “gratis” te kunnen verzogen. Dit is natuurlijk niet waar. De kosten van de GAD worden gedragen vanuit de afvalstoffenheffing. De huishoudens van Hilversum gaan dus meebetalen aan het ophalen van bedrijfsafval. Dit is niet eerlijk. En belangrijker nog; de GAD kan PMD ophalen mede dankzij hun verdienmodel; ze worden per ton PMD betaald uit het afvalfonds. Het afvalfonds wordt gevuld door de verpakkingsindustrie, en is alleen bedoeld voor huishoudelijk afval. Afval van scholen valt daar niet onder, dus deze manier van financieren is niet volgens de regels van het Afvalfonds.
4. We duperen hier mensen mee. Er hebben nu mensen een baan omdat ze werken bij een bedrijf dat PMD ophaalt bij scholen. Als je dit nu “nationaliseert” raak je die mensen rechtstreeks in de portemonnaie. Eén van de bedrijven die ik sprak noemde het “je reinste broodroof”.
5. Het raadsbesluit gaat alleen over het aanwijzen van het ophalen van PMD als een taak van algemeen economisch belang. Er staat -in het raadsbesluit- niets in over een educatieprogramma, dat strookt niet met benoemde doel in het voorstel.
De VVD heeft nog meer argumenten genoemd. Zie hiervoor het fragment. Het verbaasde ons dat geen enkele andere fractie het gewicht van dit besluit inziet. Het is een paardenmiddel waar je voorzichtig mee om moet gaan.
De gemeente kan namelijk ook goedkoper auto’s onderhouden in de eigen werkplaats, want de mensen zijn er immers al en de werkplaats ook en het dient het algemeen belang want goed onderhouden auto’s zijn goed voor de verkeersveiligheid. Maar is dat nu een reden om het onderhoud van auto’s tot een taak van algemeen belang te verklaren? Zo kennen we er nog wel een paar.
Een raadslid, en zèker een liberaal raadslid, zou bij zo’n algemeen belang-besluit altijd 3x moeten nadenken. En dan moet je bedenken wat je zou vertellen aan het bedrijf wiens handel je wegneemt of aan de werknemer wiens baan je laat verdwijnen door deze valse concurrentie vanuit de overheid.
En nee, het gaat hier niet om mega-contracten, dus de schade is hopelijk te overzien. Maar mocht één van de commerciële partijen hier “werk” van gaan maken dan denk ik wel dat ze een goede kans maken. En dan komt het bonnetje bij onze gemeente terecht.
We zijn teleurgesteld dat dit voorstel is aangenomen, met enkel de stemmen van de VVD en één stem van Hart voor Hilversum tegen.
Hidde Fennema
Woordvoerder Bereikbaarheid & Duurzaamheid
Fractie VVD – hiddefennema@vvdhilversum.nl – 06 41 389 404
